Ondertiteling

Ondertiteling.

Over ondertitels bestaat nog veel onduidelijkheid en gebrek aan kennis bij mensen. Vaak weten mensen niet hoeveel werk het precies is, wat het precies inhoud, wat wel en niet mogelijk is, wat je van een ondertitelaar mag verwachten en hoe de prijzen berekend worden.

In dit artikel wil ik proberen één en ander zo duidelijk mogelijk te maken.

 

Wat is het precies?

Ondertiteling is de vertaalde tekst die onder een film, documentaire of bijvoorbeeld tv serie staat. Vaak is het vanuit de brontaal (bijvoorbeeld Engels) vertaald naar de doeltaal (bijvoorbeeld Nederlands). Soms kan het ook zo zijn dat de bron -en doeltaal hetzelfde zijn. Bijvoorbeeld een persoon met zwaar accent, die anders niet te verstaan is. Of voor social-media doeleinden waar mensen tegenwoordig vaak video’s zonder geluid bekijken.

Ondertitels worden aangeleverd in een zogeheten SRT-bestand. Hierin staat alle informatie, zoals de vertaalde tekst, de timecodes en eventuele opmaak van de tekst, zoals lettertype, grootte etc. Hierin zijn een aantal standaard waarden maar in overleg kan het aangepast worden.

 

Waarom kost het zoveel tijd?

Omdat het handwerk is. Niet alleen het vertalen van de tekst, maar vooral het met de hand doorlopen van het audiospoor om de begin -en eindpunten van zinnen te vinden. Dat wil dus zeggen dat een film van 60 minuten wellicht geen 60 minuten dialoog heeft. Dan moet de ondertitelaar er alsnog met de hand doorheen om de timing van alle zinnen te vinden en de juiste plek van de ondertitels te bepalen. Moet een zin op één of twee regels? Als er twee sprekers kort op elkaar zijn krijgen ze beiden een aparte regel of kan het op een zogeheten line break? Waar moeten de line breaks komen? Waar kap je een zin af? Welke interpunctie is er nodig? Dat zijn slechts een paar dingen waar de ondertitelaar rekening mee moet houden.

Daarnaast kan de tekst niet altijd letterlijk vertaald worden, omdat je rekening moet houden met het aantal leestekens. Er is een bepaald aantal leestekens dat past binnen de gesproken zinstijd. Als de vertaalde zin te lang is zal dit voor de lezer niet meer te volgen zijn. Hier komt dus best wat gepuzzel bij kijken.

 

Wat kan er wel en niet?

Vaak kan je niet alles letterlijk vertalen. Zowel Engels als Nederlands gebruiken een verschillend aantal woorden voor verschillende zinnen. Soms moet de zin in de vertaling aangepast worden zonder uiteraard de intentie en betekenis te verliezen. Ook zijn er spreekwoorden en gezegden die niet letterlijk te vertalen zijn.

Vooraf kan er eventueel over een bepaalde stijl gesproken worden. Dit wil niet zeggen dat het altijd technisch mogelijk is.

Het is niet mogelijk om zomaar elk vertaald tekstbestand in een ondertitelbestand te zetten. Nogmaals; Dit heeft dus te maken met aantal leesbare leestekens en spreektijd. Het is dus niet mogelijk om elk vertaald tekstbestand als ondertiteling te gebruiken.

De CPS (Characters Per Second) heeft te maken met de leessnelheid. Iemand kan slechts op een bepaalde snelheid lezen en begrijpen wat hij/zij leest. Dit verschilt ook nog of de persoon in hun moedertaal leest of niet.

 

 

Wat mag je verwachten?

Vooraf kan je met de ondertitelaar bespreken of er een bepaalde taal stijl gehanteerd moet worden, bijvoorbeeld Brits of Amerikaans Engels, spreektaal of juist heel correct Engels.

De ondertitelaar levert een SRT-file aan. Deze kan door de editor van de opdrachtgever in Première worden toegevoegd aan het videobestand. Let wel: Lettergrootte kan afwijken vanuit de ondertitelsoftware en Première. Hier zal dus wellicht mee gespeeld moeten worden.

De opdrachtgever mag zelf een vertaling aanleveren waar  de ondertitelaar rekening mee dient te houden. Echter, zoals eerder genoemd, is dit niet altijd 100% mogelijk. Uiteraard zal de ondertitelaar zoveel mogelijk zijn/haar best doen om de gewenste vertaling intact te houden.

 

Hoe worden prijzen berekend?

Zoals gezegd is ondertitelen een tijdrovende bezigheid. Hier dient de ondertitelaar ook naar betaald te worden. Ook voor de minuten waarin niet tot zeer weinig dialoog zit moet de ondertitelaar de gesproken tekst gaan ‘’spotten’’.

Voor meer informatie of vrijblijvende offerte: neem gerust contact met ons op!

 

Ik hoop dat ik hiermee een basis idee heb kunnen geven van hoe ondertiteling in zijn werk gaat en wat er precies bij komt kijken.